Veelgestelde vragen
Gemeenschapsarcheologie is een betrekkelijk nieuw concept in Nederland. Daar krijgen we veel vragen over. De meestvoorkomende hebben we voor je op een rijtje gezet.
Mag je zomaar overal graven?
Nee, het doen van opgravingen -d.w.z. het gericht opsporen van archeologische resten- is bij wet verboden. Ook al is het in je eigen tuin. Dit mag alleen gedaan worden door gecertificeerde instellingen zoals archeologische onderzoeksbedrijven en universiteiten. Het CARE-project staat onder leiding van de Universiteit van Amsterdam en biedt daarom een unieke gelegenheid zelf deel te nemen aan een opgraving.
Is het écht onderzoek of alleen maar gezellig?
Jazeker, met het graven van de proefputjes verzamel je echte informatie die gebruikt zal worden in het onderzoek naar het ontstaan en de ontwikkeling van dorpen in Het Groene Woud. Het zorgvuldig vastleggen van je waarnemingen (wat heb je waar precies gezien en gevonden) is daarom erg belangrijk. Vandaar dat we een instructie geven, werken met documentatiemappen en de deelnemers begeleiden om het allemaal goed te laten verlopen. Jouw proefputje vormt een bouwsteen in het onderzoek naar het dorp en dorpen op hun beurt weer voor de regio. De bevindingen voor de regio worden, ten slotte, weer vergeleken met de resultaten uit de partner-regio's.
Van wie zijn de vondsten eigenlijk?
De voorwerpen die gevonden worden bij het archeologisch onderzoek zijn eigendom van de provincie en zullen na analyse bewaard worden in het provinciaal depot voor bodemvondsten in 's-Hertogenbosch. Wanneer een gemeente over een eigen depot beschikt, wordt deze de eigenaar.
Voor voorwerpen die buiten een archeologisch onderzoek gevonden zijn, zgn. 'toevalsvondsten', geldt een andere regeling. Als de eigenaar ervan niet meer kan worden achterhaald, is de vondst het gedeelde eigendom van de vinder en de grondeigenaar van de plaats waar het object is gevonden. Wel is het verplicht de vondst te melden bij de gemeente en deze zes maanden beschikbaar te houden voor onderzoek.
Als er wat gevonden wordt, komt er dan een opgraving op mijn terrein?
Nee. Het huidige CARE-onderzoek blijft beperkt tot de proefputjes. Ongeacht de uitkomst worden deze niet verder uitgebreid en sowieso niet zonder de instemming van de grondeigenaar. Wanneer behalve 'losse vondsten' andere archeologische resten (muurwerk, een waterput, een begraving, etc.) worden aangetroffen, dan tekenen we deze op en wordt de informatie opgenomen in de database. Of er ooit verder onderzoek naar gedaan wordt is afhankelijk van uw plannen voor bodemingrepen en het gemeentelijke voorschriften hiervoor. Deze kunt u vinden in het bestemmingsplan.
Blijft mijn gazon heel?
De proefputten zijn slechts 1 x 1 m groot. Bij aanvang wordt de grasmat voorzichtig verwijderd en opzij gelegd. De grond die vrijkomt bij het opgraven verzamelen we naast de put op een zeil. Op die manier kan deze na afloop weer in zijn geheel worden teruggeworpen en blijft het gazon netjes. De zoden worden daarna terug gelegd op dezelfde wijze als te voren. Omdat de grond los is geweest kan een bolling ontstaan na demping. Deze klinkt binnen enkele weken weer in, waarna er in principe niets mee van te zien zal zijn.
Een proefputje na afloop van de opgraving. Als zelfs de Engelsen hun gazon ervoor beschikbaar stellen....
Komt CARE ook naar mijn dorp?
Gemeenschapsarcheologie is een nog vrij nieuw concept in Nederland. Op dit moment beperken we ons daarom tot kleinschalige opgravingen in zeven dorpen in Het Groene Woud. Wanneer het initiatief gaandeweg net zo aanslaat als in Engeland kunnen we bekijken of er mogelijkheden zijn uit te breiden met meer dorpen.
Ik ben niet goed ter been. Kan ik dan toch meedoen?
Het graven van proefputten is inspannend werk en vergt een redelijk conditie. Het is daarmee vergelijkbaar met werk in de tuin. Niettemin is onderzoek meer dan graven alleen. Het omvat ook het digitaliseren van historische kaarten, het wassen en sorteren van archeologische vondsten, het invoeren hiervan in een database en het tekenen en fotograferen van de meest informatieve stukken. Ook hierin kun je meedoen. Maar ook in de ondersteunende activiteiten zoals het werven van deelnemers, het rondleiden van bezoekers of het vastleggen van de ontdekkingsreis in een leuk stuk kunnen we altijd hulp gebruiken. Mogelijkheden te over. Laat ons weten wat je kan en wilt, dan zoeken we samen naar een geschikte activiteit.
Hoe kan ik meedoen?
Wanneer het je leuk lijkt om met ons mee de doen kun je contact op nemen met de erfgoedverenigingen van de zeven deelnemende dorpen in Het Groene Woud. Of klik op de onderstaande link: